مطالعه تأثیر نانو ذرات اکسید روی بر رشد و فیزیولوژی گیاه پریوش (catharanthus roseus)

هر یک از عناصر کم مصرف نقش خاصی را در گیاه ایفا می کنند و وجود این عناصر برای کامل کردن چرخه زندگی و رشد گیاه لازم است. در این میان، عنصر روی جایگاه ویژه ای داشته و کمبود آن در کنار برخی دیگر از ریزمغذی ها، مانند آهن در مقیاس جهانی قابل مشاهده است. کمبود روی بیشترین مشکل را برای تولید محصول ایجاد می کند. در این مطالعه، غلظت های مختلف نانوذرات اکسیدروی (0، 2، 4، 5، 10 و 15 میکرومولار) در مقایسه با سولفات روی به عنوان کنترل به گیاه پریوش به مدت 70 روز داده شد. سپس اثرات نانواکسیدروی بر رشد و فیزیولوژی پریوش و هم چنین مقدار جذب نانواکسیدروی در مقایسه با گیاه کنترل تحقیق شده است. نتایج نشان می دهد که جذب روی در مقیاس نانو بیشتر صورت گرفته است. غلظت های بالای نانواکسیدروی (4، 5، 10 و 15 میکرومولار) سبب ایجاد تنش در گیاه می شود و روی اکثر پارامترها از جمله پارامترهای رشد، رنگیزه های فتوسنتزی، میزان پروتئین، کربوهیدرات کل، جذب آهن و فسفر اثر منفی دارد. ولی مقدار پرولین، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و جذب عناصر روی و پتاسیم با افزایش غلظت نانواکسیدروی نسبت به گیاه کنترل افزایش یافته است. با افزایش غلظت نانواکسیدروی، از میزان گشودگی روزنه در هر دو سطح برگ و تعداد روزنه ها در سطح زیرین برگ کاسته شد. نتایج این تحقیق نشان داد در غلظت 2 میکرومولار نانواکسیدروی پارامترهایی مانند پیگمانت های فتوسنتزی، میزان پروتئین، میزان کربوهیدرات کل و شاخص های رشدی را در مقایسه با گیاه شاهد افزایش داده است. به طور کلی نانواکسیدروی در غلظت های پایین موجب تحریک رشد در گیاه پریوش می شود. در حالی که غلظت های بالای آن با تاثیر گذاری و اختلال در فرایندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی باعث کاهش رشد این گیاه می شود. در غلظت صفر روی علائم کمبود روی مشاهده شد. میزان پیگمانت های فتوسنتزی، میزان پروتئین، میزان کربوهیدرات کل و شاخص های رشدی در سطح 0میکرومولار نانواکسیدروی در مقایسه با گیاه شاهد کاهش یافت.